By dowiedzieć się, jak tworzone są nieoficjalne słowa, najpierw musisz nauczyć się zasad działania fonologii toki pony. Słowa w tym języku są konstruowane według systemu (C)V(N). To oznacza, że każda sylaba składa się z opcjonalnej dowolnej spółgłoski, samogłoski i opcjonalnej spółgłoski nosowej (czyli „n”).
W dodatku sekwencje „ji”, „ti”, „wo” i „wu” są zabronione, przez co muszą zostać zastąpione kolejno przez „i”, „si”, „o” i „u”.
Oto spis wszystkich dozwolonych sylab:
| a | e | i | o | u | an | en | in | on | un |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| a | e | i | o | u | an | en | in | on | un |
| ja | je | jo | ju | jan | jen | jon | jun | ||
| ka | ke | ki | ko | ku | kan | ken | kin | kon | kun |
| la | le | li | lo | lu | lan | len | lin | lon | lun |
| ma | me | mi | mo | mu | man | men | min | mon | mun |
| na | ne | ni | no | nu | nan | nen | nin | non | nun |
| pa | pe | pi | po | pu | pan | pen | pin | pon | pun |
| sa | se | si | so | su | san | sen | sin | son | sun |
| ta | te | to | tu | tan | ten | ton | tun | ||
| wa | we | wi | wan | wen | win |
Istnieje jeszcze jedna zasada: zaraz po samołgłosce nie może nastąpić kolejna samogłoska, a zaraz po głosce „n” nie może nastąpić „m” ani kolejne „n”.
Zasada z „n” i „m” nie została wspomniana w oficjalnej książce, ale wszystkie wspomniane tam nazwy własne się jej trzymają, (np. Mjanma została zapożyczona jako „ma Mijama”, nie — „ma Mijanma”).
Spółgłoski nieobecne w toki ponie muszą zostać zastąpione przez podobne głoski. Na przykład Rzym („Roma”) zamienia się w „ma tomo Loma”, a Dżakarta przekształcono w „ma tomo Sakata”.
| spółgłoska | odpowiadająca głoska |
|---|---|
| k | „k”, „g”, polskie „h”, francuskie „r” |
| l | „l”, polskie „r”, czasem angielskie „r” |
| m | „m” |
| n | „n”, „m” na końcu sylaby |
| p | „p”, „b”, „f”, czasem „w” |
| s | „s”, „z”, „dż”, „cz”, „sz”, „rz/ż”, „c”, „ks” |
| t | „t”, „d”, „dź” |
| w | „w”, „ł”, często angielskie „r” |
Jeżeli w jakimś słowie występuje kilka spółgłosek pod rząd, najlepiej zostawić tylko jedną. Ewentualnie można zrobić z nich osobne sylaby.
Jeśli chcemy dodać spółgłoskę ze względu na sekwencję dwóch samogłosek, najlepiej wybrać „w” lub „j”, ponieważ te najlepiej się kryją wśród innych głosek, (np. Azja — „ma Asija” lub Erytrea — „ma Eliteja”).
W razie, gdybyśmy zdecydowali się utworzyć dwie sylaby, by rozdzielić zbitkę spółgłosek, albo powtarzamy samogłoskę występującą w poprzedniej sylabie, albo wstawiamy „u”. (np. Islandia („Ísland„) — „ma Isilan”, a Szkocja — „ma Sukosi”).
Przy tworzeniu nazw miast, najlepiej wzorować się na tym, jak mieszkańcy tego miasta by wymówili tę nazwę. Na przykład kanadyjskie Toronto w oficjalnej książce zostało zapisane jako „ma tomo Towano”, nie — „ma tomo Tolonto”.
Nazwy państw mogą zostać zaczerpnięte z formy w dopełniaczu lub nazwy używanej przez dany lud. Na przykład rodzima nazwa Japonii to „Nippon”, ale japończycy i język japoński są kolejno określane jako „Nihonjin” i „Nihongo”. Na podstawie dwóch ostatnich słów utworzono nieoficjalne słowo „Nijon”. Podobnie słowo „Wensa” (Szwecja) pochodzi od wyrazu „svenska” („szwedzki”).
Jeżeli nazwa kraju lub miasta jest często skracana, można utworzyć nieformalne słowo w oparciu o ten skrót. Przykładowo Los Angeles („L.A.”) staje się „ma tomo Ele”, a Wielka Brytania („U.K.”) — „ma Juke”. Ta sama zasada może zostać zastosowana w innojęzycznych akronimach: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (rosyjski skrót: „СССР”) zmienia się w „ma Sesesele”.
Niektórzy stosują zasadę, że jeśli powstałe w ten sposób nieoficjalne słowo brzmi tak samo, jak rodzime słowo toki pony, to nieoficjalne słowo powinno zostać nieco zmodyfikowane. Na przykład imię „Mary” (skąd zresztą „meli” właśnie pochodzi) zwykle zmienia się „jan Mewi”. W ten sposób można uniknąć nieporozumień.
Istnieją jeszcze inne zasady, ale są różnie postrzegane przez różnych ludzi. Inną listę zasad tokiponizacji można znaleźć w oficjalnej książce. Lista ta jest krótsza, ale za to mniej szczegółowa.