lipu sona pona |

toki pona strona dodatkowa 2 — inne systemy pisma

Dotąd najczęściej używanym systemem pisma używanym do zapisu toki pony jest alfabet łaciński, ale istnieją też inne, zaadaptowane bądź stworzone wyłącznie na potrzeby toki pony.

Zaadaptowane systemy pisma

Język toki pona mieści 5 samogłosek i 9 spółgłosek. Oznacza to, że dostosowanie pasującego do niego alfabetu wymaga dobrania zaledwie 14 liter (albo ich sekwencji), których wymowa brzmi podobnie. Na przykład, tak alfabet toki pony może zostać przedstawiony za pomocą liter greckich oraz cyrylicy:

pismo łacińskie pismo greckie cyrylica
a α а
e ε е
i ι и
j γ й
k κ к
l λ л
m μ м
n ν н
o ο о
p π п
s σ с
t τ т
u υ у
w β в

Powyższe alfabety nie są odpowiadają greckim i rosyjskim głoskom jeden do jednego. Niektóre litery wymawia się inaczej w toki ponie, a inaczej w dwóch pozostałych systemach.

Trochę trudniej jest przedstawić toki ponę za pomocą abugidy albo abdżadu, gdzie spółgłoski mają ustalone litery, a samogłoski zapisuje się za pomocą znaków diakrytycznych lub dopisanych obok symboli. Najbardziej znanym abdżadem jest ten, którego używa się w języku arabskim, a najsłynniejszą abugidą jest dewanagari (używany przez wiele języków Indii).

Język ten ma 92 możliwych kombinacji tworzących sylabę (47, jeśliby traktować „-n” jako oddzielną sylabę). Oznacza to, że jego pismo można również przystosować do wielu innych sylabicznych systemów pisma.

Przykładowo, poniżej przedstawione są propozycje zapisu toki pony za pomocą koreańskiego pisma Hangul. (Technicznie rzecz biorąc, Hangul składa się z symboli literowych złożonych w bloki sylabiczne).

Jeśli zmienić nieco brzmienia głosek, toki ponę można zapisać również za pomocą japońskiej hiragany:

sitelen pona

Najbardziej rozpowszechnioną alternatywą dla pisma toki pony jest logograficzne pismo sitelen pona („proste pismo”), stworzone przez samą Sonję Lang i opisane w oficjalnej książce.

Podobnie jak w łacinie czy cyrylicy, zdania są zapisywane od lewej do prawej i od góry do dołu, ale zamiast oddzielnych znaków dla głosek lub sylab, każdy symbol tym systemie pisma jest znakiem przedstawiającym oddzielne słowo. Słowa nieoficjalne są zapisywane wewnątrz kartusza (zaokrąglony prostokąt otaczający znaki), w którym każdy kolejny symbol oznacza pierwszą literę słowa, które przedstawia.

Pismo „sitelen sitelen” Jonathana Gabela zostało zaprojektowane jako piękniejszy sposób na zapis tekstów w języku toki pona. Jest ono pismem nieliniowym, opartym na piśmie Majów.

Pismo sitelen sitelen jest znacznie bardziej skomplikowane niż łacina czy sitelen pona, i dlatego jest używane znacznie rzadziej. Za to napisane za jego pomocą teksty, takie jak ten kontrakt albo lista przysłów. Wiele z tych przysłów wymieniono również w oficjalnej książce. Nie można zaprzeczyć, że wyglądają one przepięknie.

Strona początkowa